Jak żyć w zgodzie z rytmem okołodobowym?
Temat rytmu okołodobowego oraz jego znaczenia dla naszego szeroko pojętego dobrostanu niezmiennie mnie fascynuje i im więcej czytam na ten temat, tym większe budzi moje zdumienie.
Zachwycające jest to, że nasz organizm, mimo że jest tak szalenie złożonym mechanizmem, to – jak dobrze się przyjrzymy – jest przy tym niesamowicie poukładany, sensowny. Niezliczona ilość mniejszych i większych elementów o najrozmaitszych właściwościach harmonijnie ze sobą współgra –wszystko dzieje się w odpowiedniej kolejności, ma swoje miejsce, swój czas, jedno wynika z drugiego i jedno się z drugim łączy, wzajemnie na siebie wpływa i od siebie zależy. Wiedza (choćby w zarysie) o tych zależnościach pozwoli umiejętniej poukładać puzzle, które składają się na nasze dobre zdrowie i samopoczucie, czerpiąc maksimum korzyści z codziennych aktywności i snu.
Rytm dobowy
Najlepiej poznanym rytmem biologicznym jest rytm okołodobowy. To zachodzące cyklicznie zmiany procesów fizjologicznych w naszym organizmie, które mają miejsce w czasie około 24h. Możemy zaobserwować regularne zmiany poszczególnych parametrów (tj. temperatura ciała, hormony, perystaltyka jelit, ciśnienie krwi) i zauważyć, że wiele z nich osiąga optymalny poziom w konkretnym momencie cyklu dobowego. I tak każdego dnia. Ten rytm jest generowany przez zegar centralny zlokalizowany w mózgu oraz zegary peryferyczne funkcjonujące w komórkach narządów.
W naszym organizmie tak wiele się dzieje, że nie jest możliwe, by wszystkie te procesy zachodziły w jednym czasie, by zachodziły ciągle i zawsze z taką samą intensywnością. Na wszystko jest właściwa pora.
System okołodobowy nie działa jednak w próżni. Jest synchronizowany przez sygnały środowiskowe ładnie nazywane dawcami czasu (Zeitgebers), do których zalicza się m.in. bodźce świetlne, pory przyjmowania posiłków czy interakcji społecznych. Co ciekawe, nasze wewnętrzne zegary reagują na te zewnętrzne wskazówki inaczej – główny zegar w mózgu jest silnie wrażliwy na światło, zaś zegary organów wewnętrznych, np. wątroby, podatne na info o przyjmowanym pożywieniu. Sprzeczne info napływające z różnych źródeł (np. podjadanie w nocy) będą rozregulowywać nasz rytm dobowy. To, co robimy w ciągu doby i kiedy wpływa na funkcjonowanie naszego organizmu – nasze samopoczucie, sprawność psychofizyczną, odporność, wagę, zdrowie. Od nas zależy, czy nasza codzienna aktywność będzie zaburzać nasz rytm dobowy czy raczej wspierać procesy zachodzące w organizmie.
O praktykach, które pomogą wyregulować i wzmocnić Twój rytm okołodobowy przeczytasz w moim poprzednim artykule.
„Śpij, jedz i ruszaj się zgodnie ze swoim rytmem okołodobowym”
Odnaleźć się w tym niełatwym świecie biologii naszego organizmu pomoże książka „Śpij, jedz i ruszaj się..”, w której autor rewelacyjnie tłumaczy mechanizm działania rytmów okołodobowych w różnych obszarach funkcjonowania naszego organizmu. W przystępny sposób wyjaśnia, czym jest rytm okołodobowy i dlaczego ma tak istotne znaczenie, jak działają wewnętrzne zegary kontrolujące rytmiczny przebieg procesów zachodzących w organizmie oraz jakie sygnały środowiskowe ten system dobowy synchronizują lub zaburzają i w jaki sposób.
Rytm snu • rytm odżywiania • rytm aktywności fizycznej
Skupiając się zwłaszcza na trzech głównych rytmach wyznaczanych przez sen, odżywianie i aktywność fizyczną, autor przybliża nam procesy zachodzące w tych poszczególnych obszarach w konkretnym momencie doby i pokazuje wzajemne powiązania i zależności pomiędzy tymi trzema sferami. Gwarantuje, że nie raz będziesz zaskoczona/y jak to się wszystko łączy! Jak nasze niewłaściwe działanie na jednym polu może zakłócić funkcjonowanie w pozostałych obszarach, przekładając się na jakość naszego życia, ilość energii, którą mamy w ciągu dnia, pamięć, koncentrację, wagę i przede wszystkim zdrowie. Ale też pokazuje, że małe kroki/dobre decyzje pociągają za sobą kolejne dobre decyzje.
Pozycja obowiązkowa!
Ta książka to małe kompendium wiedzy na temat tego, co dzieje się w organizmie w różnych częściach doby i kiedy zachodzą najkorzystniejsze warunki do snu, jedzenia oraz podejmowania aktywności fizycznej. Dzięki niej lepiej zrozumiesz mechanizmy decydujące o tym, jak się czujesz i w jakiej jesteś formie oraz co zrobić, by móc wyciągnąć jak najwięcej korzyści z tego, co robisz każdej doby.
Po tę książkę powinien sięgnąć absolutnie każdy! Wiedza jest nie do przecenienia, a do tego napisana tak lekko i przystępnie, że praktycznie czyta się sama.
Po więcej w temacie związków prawa i psychologii zapraszam na instagram i facebooka.
